Een illusie armer

Butchers Crossing‘Schrijvers en publiek hebben elkaar gevonden in een onvoorspelbaarheid waar geen marketingplan tegenop kan. Ze rennen over de steppen, de industrie in verwarring achterlatend. Dat is een bevrijding voor iedereen,’ schreef Arjen Fortuin over het boekenjaar 2013. We zijn moe na de ‘plofboeken’, van voetballerbiografie tot clitlit, die de industrie ons door de strot heeft geduwd met grote marketingacties. Nu kiezen wij lezers zelf weer wat we willen lezen. En dan kiezen wij lekker klassieke schrijvers: Isaac Babel, Simon Carmiggelt en John Williams. We hebben behoefte aan goede literatuur, na in 2012 een jaar lang meegenomen te zijn van hype naar hype. Lees verder “Een illusie armer”

‘Gewone mensen verdienen ook hun verhalen.’

D. Hooijer - Sleur is een roofdierEen aantal jaar geleden las ik het verhaal ‘Sleur is een roofdier’; nu ook de rest van deze verhalenbundel van D. Hooijer. Ik herinnerde me van het eerste verhaal alleen nog dat het goed was, maar hoe of wat verder, waar het over ging – ik was het vergeten. Bij herlezing nu verbaast het me vooral dat ik toen niet meteen ook de rest van de bundel heb gelezen. Waarom ben ik gestopt? Het is namelijk een fenomenaal boekje van D. Hooijer.

Bij verschijning van Sleur is een roofdier schreef Kees ’t Hart in de Groene: ‘Hooijer bekommert zich meer om het schrijven van zinnen dan om verhalen. Haar verhalen zijn in hoofdzaak vehikels voor haar zinnen.’ Dit is exact hoe ik het boek ook gelezen heb. Ik had minder oog voor het verhaal, zo vaak kwam ik een prachtzin tegen. Deze bijvoorbeeld: Lees verder “‘Gewone mensen verdienen ook hun verhalen.’”

Je leven online

Dave-Eggers-The-CircleGroot nieuws in juni van dit jaar: Edward Snowden onthulde documenten van de Amerikaanse geheime diensten over hoe zij wereldwijde communicatie in de gaten houden. En natuurlijk de schandalen over het afluisteren van verschillende staatshoofden. Er is toch zoiets als privacy? Terecht dat men zich hierover opwindt en de vraag is zeker gerechtigd hoe ver dit soort praktijken mag gaan ten behoeve van staatsveiligheid. Aan de andere kant is het misschien wel stuitender hoeveel privégegevens men vrijwillig uit handen geeft, ofwel in een post op een sociaal medium ofwel door simpelweg ‘akkoord’ te drukken bij het gebruik van een programma of app. Je geeft toestemming voor… ja wat eigenlijk – inderdaad, ik lees ze ook niet, die algemene voorwaarden. Het gevolg is evenwel dat je telefoon per dag 350.000 keer informatie deelt met onbekenden, zoals advertentiebureaus, zonder dat je het weet. Lees verder “Je leven online”

Verschillend lezen

Godfried Bomans - Erik of het klein insectenboekinsectenboekNederland leest Erik of het klein insectenboek en het aardige aan deze leesbevorderingsactie is, dat veel mensen in dezelfde periode aangespoord worden om na lezing daarover in gesprek te gaan. Graag dus een boek dat aanleiding geeft tot discussie. Vaak kiest het CPNB voor een boek over een Groot Maatschappelijk Thema. Vorig jaar bijvoorbeeld ging de discussie over goed en kwaad naar aanleiding van Hermans’ De donkere kamer van Damokles.

Lees verder “Verschillend lezen”

Geschiedenis van achterblijvers

Gilles van der Loo Het laatste kindDe nieuwe roman Het laatste kind van Gilles van der Loo houdt het midden tussen een roman en een verhalenbundel. ‘Mijn nieuwe boek moest een bundel worden, waarvan de verhalen zich in dezelfde stad afspeelden,’ schreef Van der Loo er zelf over. Deze fictieve stad, Palladina, ‘ligt ergens rond de vijfde breedtegraad aan de westkust van Zuid-Amerika. Een voormalig havenstadje, rustend in de armen van een kleine baai waaruit de handel en dus ook een groot deel van het leven zijn vertrokken.’ Door algengroei is de haven nauwelijks meer bereikbaar en veel bewoners zijn hun geluk elders gaan zoeken. De hoofdstukken zijn bijna als aparte verhalen waarin je het leven in Palladina beziet vanuit steeds een ander personage. Alle hoofdstukken bij elkaar vormen samen een verhaal over een havenstad waaruit het leven zich langzaam terugtrekt. Lees verder “Geschiedenis van achterblijvers”

Eindelijk uit: Infinite Jest

infinite jestNooit eerder las ik een boek uit met zo’n groot gevoel van overwinning. Het heeft me ruim drie maanden gekost, maar nu is Infinite Jest uit! Eindelijk. Begrijp me niet verkeerd: het waren in het geheel geen onplezierige maanden die ik met Infinite Jest doorbracht; het lezen duurde alleen ongelofelijk lang. En meer dan eens was het gewoon heel hard doorwerken om door het boek heen te komen.

Achteraf gezien was het natuurlijk ook volstrekt onverantwoord, zonder enige training met dit boek van David Foster Wallace beginnen – aan een marathon begin je ook niet even op een zomermiddag. Maar wat een boek is het – erg goed en ook grappig genoeg om door te blijven lezen. Lees verder “Eindelijk uit: Infinite Jest”

‘De kleinste impuls kan een lawine van gebeurtenissen in gang zetten.’

otto de kat

Wat weegt zwaarder: het leven van je dochter of het leven van duizenden anonieme anderen? Oscar Verschuur ziet zichzelf voor deze vraag gesteld in Bericht uit Berlijn. Hij heeft informatie die de loop van de Tweede Wereldoorlog vermoedelijk kan veranderen, informatie die hij moet doorspelen. Maar kan hij dat zonder zijn dochter Emma in gevaar te brengen? Als een schaker denkt hij de mogelijke scenario’s uit, maar komt telkens tot eenzelfde kwellende conclusie. Wie hij ook zou inlichten, het bericht zou altijd, via welke weg dan ook, herleid worden tot zijn dochter. Hij zou haar in groot gevaar brengen.

Hiermee laat Otto de Kat mooi zien hoe de verhoudingen kunnen liggen tussen privé en algemeen in oorlogstijd. Geen gevechtsscènes of beschrijvingen van het front; de oorlog is alleen abstract aanwezig in de dreiging van het gevaar dat Emma te wachten staat. Het levert opvallende passages op waarin het gewone leven tijdens de oorlog worden beschreven: verjaardagen worden gevierd en skivakanties gaan gewoon door. Lees verder “‘De kleinste impuls kan een lawine van gebeurtenissen in gang zetten.’”

De fictie van een troonopvolger

De Vries - De republiekJPG

‘Ik was geen academicus; mijn talent lag in het omdraaien van alinea’s, het verbeteren van interpunctie.’ Aan het woord is Friso de Vos, hoofdpersoon in Joost de Vries’ nieuwe roman De republiek. Friso is hoofdredacteur van De Slaapwandelaar, tijdschrift voor Hitlerreportages sedert 1991, maar bovenal persoonlijk assistent van Josip Brik, popfilosoof en professor in de Hitlerstudies. Wanneer Brik komt te overlijden, gaat Friso er automatisch van uit dat hij Briks troonopvolger is. Maar van erfopvolging blijkt geen sprake: de buitenwereld verkiest misschien wel ene Philip de Vries. Na de dood van de koning volgt de republiek. Lees verder “De fictie van een troonopvolger”

Lichte kater na leesclub

dasmagazin

Een maand of twee geleden stuitte ik erop, min of meer bij toeval en gelukkig was ik nog net op tijd. Het Das Mag Festival heeft namelijk een geniaal concept: dertig leesclubs tegelijk en daarna met zijn allen een feest in De Melkweg. Met een groep van 25 lezers een boek bespreken met de auteur erbij. Zo maak je een leesclub hip, ja. Het zong natuurlijk al een tijdje op Facebook (hoe moest ik dat weten?) dus toen ik mij wilde aanmelden was er nog maar weinig keus. Mijn grootste literaire held was al volgeboekt en van de auteurs die nog over waren koos ik voor Joe Dunthorne – min of meer op de gok; ik kende hem niet, maar het was een leuke aanleiding om eens iets geheel onbekends te lezen. Lees verder “Lichte kater na leesclub”

Helden zijn niet lankmoedig

Nederland leest Stoner – ik ook. Wat ik nu precies van het boek vind, is lastig te zeggen. Ik vermoed williams stonerdat de hype mijn leeservaring geen goed heeft gedaan. Zo gaat dat vaker met romans die ineens zijn ‘ontdekt’ – het gebeurde me ook toen ik een jaar of wat geleden In de ban van de tegenstander las van Hans Keilson. Ook dat boek was eerst in Amerika herontdekt en veroverde toen Nederland, net als Stoner nu. En net als Keilsons roman is Stoner helemaal niet slecht, maar is het zó goed?

Daarbij is het me overigens ook niet helemaal duidelijk waarom dit boek nu ineens zo populair is. Uiteraard, de publiciteitsafdeling van de uitgeverij heeft uitstekend werk gedaan, maar het is niet bepaald een boek dat je op de eerste plaats van de Bestseller 60 verwacht – een plek normaliter voorbehouden aan clitlit, voetballersbiografieën, kookboeken en thrillers. Ik denk dat daarin ook juist de hype schuilt: eindelijk weer eens Literatuur op nummer 1. En de hype wordt natuurlijk weer versterkt door het NRC dat daar dan weer met veel genoegen over bericht. Lees verder “Helden zijn niet lankmoedig”

Blijf op de hoogte