fictie Archives - just read

Het instrument van de verandering

Over Veranderen: methode van Édouard Louis

‘Is dat waar Nadya jaren later op zou doelen toen ze zei dat ik had geprofiteerd van alles wat ze aan me had doorgegeven.’ Deze zin staat op pagina 186 en treft me om een andere reden dan ik van tevoren zou hebben kunnen bedenken. Het boek is overigens Veranderen: methode van Édouard Louis. Het verwijt is afkomstig van de moeder van Elena, Louis’ vriendin van de middelbare school. Louis heeft zijn studie in Amiens afgerond en vertrekt naar Parijs om zijn studie te vervolgen aan de prestigieuze Ecole Nationale Superieure. Elena weet op dit moment al dat zij en Louis elkaar niet meer zullen zien. Op dit moment in Veranderen: methode hebben we de ellendige jeugd van Louis gelezen en ook welke rol Elena en haar familie speelden in de vlucht uit zijn eigen milieu. Lees verder “Het instrument van de verandering”

Dromen van leerlingen

Over De droomfabriek van Gerwin van der Werf

‘“Ze dumpen hun dromen voor je voeten als offerandes en jij moet op je tenen lopen om ze niet te vertrappen. Een goede leraar vindt dat niet eens erg, die vindt dat nog leuk ook, een leraar zoals Peter of Geke…’” Wiskundeleraar Ludo legt beginnend docent Josie uit hoe het zit in het onderwijs. Strikt genomen zou je Josie niet eens beginnend docent moeten noemen. De tweeëndertigjarige Josie zegde haar baan als data-engineer op om als docent aan de slag te gaan. Geen ervaring, geen opleiding: ze is de onbevoegde docent waar je in de krant zo vaak over leest als het gaat om de crisis in het onderwijs. De droomfabriek van Gerwin van der Werf vertelt hoe het Josie de eerste maanden voor de klas vergaat: een roman over kansengelijkheid, onderwijs en grensoverschrijdend gedrag. Lees verder “Dromen van leerlingen”

Na de scheiding

Over Wie is die vrouw? van Elke Geurts

Hoe schrijf je over je geliefde? Of over je ex? ‘Als ik een vrouw had die zó over mij zou schrijven, zou ik onmiddellijk naar haar terugrennen,’ zei de redacteur van een radioprogramma die Elke Geurts graag in de uitzending wilde hebben om te spreken over haar columns over haar scheiding. Later ook nog een keer over het boek dat voortkwam uit de scheiding Ik nog wel van jou. Haar nieuwste roman Wie is die vrouw? vormt een tweeluik met het vorige boek. Ditmaal beschrijft Geurts de jaren na de scheiding, hoe haar leven verderging en een nieuwe relatie – met de redacteur. Net als haar vorige boek vermengt Geurts de werkelijkheid met fictie om er een roman van te maken, maar het valt me soms lastig die twee uit elkaar te houden. Lees verder “Na de scheiding”

Dromen tijdens de Great Depression

Over Of mice and men van John Steinbeck

‘Doe je dit om mij te tarten?’ vroeg het bezoek. Het bezoek – het was een hij – keek in de boekenkast, dwaalde met zijn ogen naar de ‘s’ en constateerde met enig ongenoegen dat er niets van John Steinbeck stond. Waarom hij Steinback zo goed vond, weet ik niet meer – het is inmiddels jaren geleden. Nu ik dan eindelijk zelf iets van Steinbeck gelezen heb, snap ik het wel. Mijn nieuwe lievelingsschrijver is hij niet meteen geworden, maar Of mice and men is zonder meer een mooie novelle. Lees verder “Dromen tijdens de Great Depression”

Falende ouders

Over Kus van Julien Ignacio en Lastmens van Elke Geurts

Eén op de twaalf Nederlanders is opgegroeid in een gezin met drankproblemen. Zestig procent van die kinderen krijgt als volwassene last van depressies, angststoornissen of verslavingen. Het cliché wil dat deze kinderen op een goudmijn zitten mochten ze ooit willen gaan schrijven, maar de misère zal altijd groter zijn dan de kwaliteit van het eventuele boek. Na Het beroep van mijn vader en Het echte leven was Kus van Julien Ignacio een nieuwe loot aan de stam van geweldaddigevaderliteratuur. En zonder meer het beste van deze drie. Lees verder “Falende ouders”

Afgelegen, maar nooit afgezonderd

Over De atlas van afgelegen eilanden van Judith Schalansky

‘Drink met je billen bloot, melk uit een kokosnoot.’ Al op jonge leeftijd is het een droombeeld: weg van alles en wonen op een onbewoond eiland. Niet alleen voor de Gooise jongens en meisjes van Kinderen voor kinderen. Als kind was Judith Schalansky gefascineerd door atlassen. In 1980 geboren in het Oost-Duitse Greifswald waren wereldkaarten de vensters voor haar escapisme. ‘Waarschijnlijk hield ik zo van atlassen omdat hun lijnen, kleuren en namen voor mij de plaatsen vervingen waar ik nooit naartoe kon,’ schrijft ze. Een ‘atlaskind’ is ze altijd een beetje gebleven, getuige De atlas van afgelegen eilanden van de inmiddels grote Judith Schalansky, schrijfster en grafisch ontwerper. Lees verder “Afgelegen, maar nooit afgezonderd”

De wijsheid van de kleine prins

Over De Kleine Prins van Antoine de Saint-Exupéry

Mijn eerste kennismaking met Le Petit Prince van Antoine de Saint-Exupéry dateert van voor ik me kan herinneren. Toen ik klein was hing er thuis een prentje aan de muur van een geel korenveld met een vos – een scène uit het verhaal. Latere kennismakingen via bewerkingen heb ik ook niet meer helder voor de geest, maar moeten er geweest zijn, want, jaren later, na genoeg vakantiezakgeld gespaard te hebben, herkende ik het blonde mannetje op het biljet van vijftig frank. Pas nu ik De Kleine Prins zelf gelezen heb, realiseer ik me hoe groot het gemis is van het verhaal nooit goed gekend te hebben. Lees verder “De wijsheid van de kleine prins”

Eén jaar écht gelukkig

Over De Saamhorigheidsgroep van Merijn de Boer

Het omslag van de nieuwe roman van Merijn de Boer toont een blote vrouw in de wei. Achter haar twee koeien. Het is de foto die gebruikt is voor de beroemde verkiezingsposter van de PSP in 1971. De Boers roman speelt zich af in een vergelijkbaar milieu van linkse idealisten, zij het in de jaren tachtig. Wanneer zijn oude vriend Bronno hem komt opzoeken in New York, komen bij diplomaat Bernhard herinneringen boven aan deze tijd. Meer dan dertig jaar geleden maakte hij deel uit van de Saamhorigheidsgroep. Eigenlijk was hij niet zo idealistisch, paste er ook niet echt bij, maar nu realiseert hij zich dat die periode, decennia geleden, de enige écht gelukkige tijd in zijn leven was. Lees verder “Eén jaar écht gelukkig”

Je staande houden in een wereld waar je niet voor gekozen hebt

Over Het tegenovergestelde van een mens van Lieke Marsman

‘Op een gegeven moment zei mijn moeder dat de mens door en door slecht was.’ Een uitspraak die er nogal inhakt bij de jonge Ida. Ongetwijfeld ook door de achteloosheid van de stelling, gedaan tijdens het koken; moeder hakt vervolgens een wortel in tweeën. Als de mens slecht is, redeneert Ida vervolgens, zit er maar één ding op: het tegenovergestelde van een mens worden. Ida’s voornemen is het vertrekpunt van de gelijknamige roman van Lieke Marsman Het tegenovergestelde van een mens. Lees verder “Je staande houden in een wereld waar je niet voor gekozen hebt”

Een dwaling

Over Dorsmans dood van Miek Smilde

Marianne Vaatstra, Anne Faber – namen die in het collectieve geheugen zitten. Slachtoffers van gruwelijke misdaden, we kennen de geruchtmakende rechtszaken. In haar nieuwe roman Dorsmans dood stelt Miek Smilde een vergelijkbare, maar verzonnen zaak centraal. Het perspectief dat ze kiest is opvallend. Het is namelijk niet dat van de dader, zoals veel vaker voorkomt in de literatuur maar dat van de rechter die in hoger beroep een uitspraak moet doen. Wanneer jaren later blijkt dat hij een fout heeft gemaakt, brengt het hem aan het twijfelen. Niet alleen aan zijn vonnis, maar ook aan wie hij dacht te zijn. Lees verder “Een dwaling”

Categorie: fictie