Leesplezier

Geachte heer MIedereen kent wel het type: een buurman die de hele dag uit het raam kijkt en alles van zijn buren weet. Alleen al de wetenschap dat zo’n buurman je in de gaten houdt, kan beangstigend zijn, laat staan dat hij ook nog tot actie overgaat. En dat is precies wat de onderbuurman van schrijver M. doet in de nieuwe roman van Herman Koch. Geachte heer M. houdt de lezer tot het einde in spanning.

‘Geachte heer M.,’ begint de onderbuurman. ‘Ik wil beginnen met u te zeggen dat het inmiddels beter met me gaat. Ik doe dat omdat u waarschijnlijk helemaal niet weet dat het ooit slechter met mij is gegaan. Veel slechter zelfs, maar daar kom ik later nog wel op terug.’ Ook heeft hij ‘bepaalde plannen’ met M. Al snel vermoedt de lezer een lichte obsessie bij deze creep, want nauwkeurig houdt hij ook de post in de gaten en dringt hij zich op aan de veel jongere en o zo mooie vrouw van M. Het eerste deel van Geachte heer M. is meteen pakkend. Lees verder “Leesplezier”

Lezer zoekt goede discussie

snijplank‘Afgelopen maandag kreeg Tommy Wieringa de Libris Literatuurprijs 2013 – weer geen vrouw. De laatste tijd las ik hier en daar weer eens wat over vrouwen en mannen en literatuur. Of beter gezegd: over vrouwen en mannen en erkenning. Want vaak gaat het uiteindelijk niet zozeer om de boeken die geschreven worden, maar de waardering die die boeken krijgen. Vrouwen krijgen altijd minder. En aan wie ligt dat? Juist. Ik word daar wel een beetje moe van.’ Dit schreef ik vorig jaar na de uitreiking van de Libris Literatuurprijs. Ik hoef alleen maar Tommy Wieringa in Ilja Leonard Pfeiffer te veranderen en het klopt nog steeds. De Librisprijs blijkt een goede aanleiding om eens even te beginnen over de achterblijvende erkenning voor vrouwen in de literatuur. Lees verder “Lezer zoekt goede discussie”

Verzonnen of waarachtig: is er een verschil?

Shortlist Libris Literatuur Prijs 2014De boeken die dit jaar de shortlist van de Libris Literatuurprijs haalden, delen een interesse voor het grensgebied tussen waarheid en fantasie, tussen fictie en non-fictie. Vaak wordt de lezer in het ongewisse gelaten over de verhouding tussen waargebeurde elementen in het boek en imaginaire toevoegingen van de schrijver. Dit leidt regelmatig tot een interessant spel met de identiteit van de personages en de schrijvers als inzet.

Dit is het rapport van de Schaduwjury van Recensieweb voor de Libris Literatuurprijs 2014. Door Just Houben , Bob Hopman, Johan Bordewijk en Suzanne van der Beek Lees verder “Verzonnen of waarachtig: is er een verschil?”

Gewichtige Ideeënroman

Roundhay tuinscèneAls het over de vroege film gaat, kent iedereen de gebroeders Lumiere. En Thomas Alva Edison natuurlijk. Van Louis Le Prince hebben minder mensen gehoord, terwijl ook hij echt een van de pioniers was van de vroege film. In 1888 maakte hij een filmpje genaamd Roundhay tuinscène. Het is zelfs de oudst bewaard gebleven film uit de geschiedenis, maar de maker ervan komt eigenlijk geen eer toe. Mysterieus genoeg verdween Louis Le Prince tijdens zijn leven, toen hij met de trein uit Dijon vertrok. Sindsdien niets meer van hem vernomen. Over dit gegeven heeft Marente de Moor nu naar eigen zeggen een ideeënroman geschreven. Voor de lezer is het dan hopen dat het ook interessante ideeën zijn. Lees verder “Gewichtige Ideeënroman”

Zinloze omwegen

De-omwegen-Jeroen-Theunissen‘Mérite le détour,’ zegt een Guide du routard soms van een bepaalde bezienswaardigheid: ook voor wie niet direct in de buurt is, is het zeker de moeite om even te gaan kijken. En wie op reis is kan ook in plaats van de snelste weg ergens heen de toeristische route nemen, een weg die omwille van zichzelf al de moeite waard is.

Met De Omwegen schreef Theunissen een breed opgezette geschiedenis van de familie Goetgeluck. De drie broers Johan, Jonas en Joris verlaten het ouderlijk huis in Vlaanderen, maar ieder kiest daarbij zijn eigen weg: Johan reist de wereld rond van congres naar congres als linkse intellectueel, Jonas vertrekt naar Amerika om miljonair te worden en Joris gaat op reis en doet daarbij onherbergzame gebieden aan. Hun omzwervingen leiden echter weer naar huis, waar de andere familieleden achter waren gebleven. Maar zijn de omwegen in de gelijknamige roman van Jeroen Theunissen nu echt de moeite waard? Lees verder “Zinloze omwegen”

Vlot en vlak

lanoye_front_gelukkigeslaven.indd

Ik geloof niet dat ik een Lanoye-lezer ben. Zijn veelgeprezen boekenweekgeschenk Heldere hemel (2012) heb ik niet uitgelezen. Kwam er niet van, het pakte me te weinig. Maar een boekenweekgeschenk is wellicht ook niet de beste kennismaking. Nu las ik Gelukkige slaven, Lanoyes laatste roman. Met veel vaart geschreven, dat zeker, maar het verhaal vond ik toch erg matig.

In Gelukkige slaven is Tony Hanssen door gokschulden in de macht gekomen van de Chinese zakenmagnaat meneer Bo Xiang. Hij moet mevrouw Bo Xiang als toyboy vergezellen op een reisje naar Argentinië, waar het natuurlijk helemaal misgaat: mevrouw Bo Xiang komt te overlijden. Vervolgens moet hij natuurlijk zorgen dat de kist goed en wel in China aankomt. En dan is er nóg een Tony Hanssen; qua leeftijd en uiterlijk komt hij redelijk overeen met zijn naamgenoot. Deze tweede Tony Hanssen was tot de financiële crisis in 2008 een handige zakenbankier; nu is hij zijn vermogen kwijt. Zijn plan om weer veel geld te verdienen bestaat eruit om een neushoorn te schieten en de hoorns te verkopen aan meneer Bo Xiang. Lees verder “Vlot en vlak”

Een beetje alsof verdwijnen

Het verdwijnen van Robbert‘Ik had het plan opgevat om halsoverkop te vertrekken.
Mijn appartement was bijna leeg. Er stond alleen nog maar het nodige: een bed en een lamp. De meeste spullen die ik bezat, had ik verkocht of weggegooid. Wat ik overhield, paste in een koffer. Het was een grote koffer, dat wel.’ Zo begint het ‘tragikomische verhaal’ (staat op de achterflap) en ik dacht gelijk: oh, help. Ik zie het namelijk niet voor me: alles in één koffer. Slaapt hij op een luchtbed? En een staande lamp zal het dan ook wel niet zijn – eerder een zaklampje. Tien pagina’s verder blijkt hij ook nog een ‘vaste lijn’ te hebben, maar waarom je die in je koffer zou stoppen voor op reis, is me een raadsel. Ben ik nu flauw? Ontzettend. Maar het is Robbert Welagen die deze leeshouding uitlokt met zijn boek. Lees verder “Een beetje alsof verdwijnen”

Portet van zijn grootvader

Hertmans - Oorlog en terpentijn‘Exegi monumentum aere perennius,’ dichtte Horatius, ‘regalique situ pyramidum altius/ quod non imber edax, non Aquilo impotens/ possit diruere aut innumerabilis/ annorum series et fuga temporum.’ In vertaling: ‘Ik heb een monument voltooid, duurzamer dan brons, grootser dan de koninklijke piramiden. Het kan niet vernield worden door de bijtende regen, de razende wind, door een ontelbaar aantal jaar, zelfs niet door de snelvoorbijgaande tijd.’ Ook Stefan Hertmans heeft met Oorlog en terpentijn een monument opgericht, voor zijn grootvader.

Hertmans kreeg de aantekenboeken van zijn grootvader Urbain Martien waarin deze zijn herinneringen aan zijn leven en met name zijn herinneringen aan de Eerste Wereldoorlog had opgeschreven. Al lange tijd liep Hertmans ermee rond en nu, vlak voor het honderdste herdenkingsjaar van de oorlog heeft hij er een boek van gemaakt, waarin het verhaal van zijn opa, een kleine held, de geschiedenis van Europa toont. Lees verder “Portet van zijn grootvader”

Haast is er nergens

Over Berichten van een zakenman van D. Hooijer

D-hooijer-berichten-van-een-zakenman-‘Haast is er nergens,’ schreef D. Hooijer aan haar uitgever Van Oorschot vorig voorjaar –  haar nu verschenen roman Berichten van een zakenman was nog niet definitief af. Ze kampte weliswaar met haar gezondheid, maar haar overlijden eind september kwam toch onverwacht. Haar roman kwam nog af en is nu verschenen. Met Berichten van een zakenman heeft ze een prachtig, Hooijeriaans verhaal nagelaten.

In haar kenmerkende stijl, met eenvoudige zinnen waarachter een hele wereld schuilgaat, beschrijft D. Hooijer de lotgevallen van vier homoseksuele mannen. Peter Landsman valt op oudere mannen. Hij verlaat zijn vriend Carl, die verliefd is geworden op een ander, en gaat terug naar zijn oude geliefde Reggy, een Indonesische man die nog getrouwd is met zijn vrouw Petula en tegelijkertijd een relatie heeft met zijn iets oudere oom Ted. Gecompliceerde liefdesrelaties: het doet denken aan het verhaal ‘Sleur is een roofdier’ uit de gelijknamige verhalenbundel waarmee Hooijer in 2008 de Libris Literatuurprijs won. Lees verder “Haast is er nergens”

La sprezzatura

La superbaIlja Leonard Pfeijffer stapte in 2009 op de fiets om van Leiden naar Rome te fietsen. Onderweg werd hij verliefd op Genua. Prachtige stad zonder dat het een openluchtmuseum is geworden en daarmee is Genua een uitzondering op andere mooie Italiaanse steden. Het is een stad die geleefd wordt, vertelde Pfeiffer in gesprek met Wim Brands. Hij kwam bijna in de verleiding om het woord authenticiteit te gebruiken – kun je nagaan. Zijn leven in Leiden werd te comfortabel, te makkelijk. Met zijn vriendin besloot hij te emigreren. Genua werd zijn nieuwe woonplaats. Hetzelfde Genua waar Pfeijffers roman La superba zich afspeelt. Lees verder “La sprezzatura”

Blijf op de hoogte