Een paar uur in de zon

Bert Natter - Begeerte heeft ons aangeraaktVoor sommige boeken moet je op de juiste plek zijn en anders moet je ze maar niet lezen. Begeerte heeft ons aangeraakt van Bert Natter is niet bepaald het soort boek waarvan mijn boekenkast uitpuilt en zou mij vast ook zijn tegengevallen, als ik het ergens anders en op een ander moment had gelezen. Bijvoorbeeld thuis op de bank naast de verwarming, omdat het buiten het najaarsweer toch al koud is. Begeerte heeft ons aangeraakt is een soort literair equivalent van een verfrissend, iets zoet drankje dat makkelijk wegdrinkt. Best lekker, maar je hebt er wel een tropische zon voor nodig om er zin in te krijgen.

Zwitserlezen

Marja Pruis heeft eens de term Zwitserlezengevoel bedacht – prachtig, waarvoor dank:

Als een betrouwbare verzekeringsmaatschappij bieden zij hun lezers het vangnet van de goed gecomponeerde, krachtig geschreven roman, met een kop, een staart en een weemoedige, troostende boodschap daartussenin. Welke loer het leven ons ook draait, het levert in ieder geval een goed verhaal op. […] Zorgvuldig geschreven, handig gebruik gemaakt van literaire technieken, inhoudelijk interessant, wat wil je nog meer. […]Voor te veel pijn, of literatuur die zijn spijsvertering op wat voor manier dan ook ontregelt, hoeft de Zwitserlezer niet te vrezen: daar is hij tegen verzekerd.

De verzekeringsmaatschappij adverteerde met gelukkige mensen op een tropisch strand, uitkijkend over een prachtig helder blauwe zee. In eenzelfde setting las ik Bert Natter en misschien wel daarom kon ik een Zwitserleesgevoel niet onderdrukken.

Bert Natter schrijft namelijk lekker, gemakkelijk. Lucas Hunthgburth, conservator Oude muziekinstrumenten wordt door Diederik Dembeck gevraagd eens te komen kijken naar een mogelijk bijzonder 17de-eeuws klavecimbel van zijn zojuist overleden vader. Hij reist naar Groningen af en leert daar, in aanloop naar de begrafenis, ook de andere familieleden Dembeck kennen. Tussen Lucas en Diederiks zus en klavecinist Dido bloeit een zinnelijke liefde op. Dat Ronald Giphart tijdens het schrijven meelezer van Natter was, verbaast niets.

Geen blijvende indruk

Hier tussendoor speelt de herinnering aan Ernst Zwier, Lucas’ beste vriend die bij de vuurwerkramp in Enschede om het leven kwam. Natter wisselt verschillende verhaallijnen kundig af en hield me benieuwd naar de afloop. Want het kan toch niet echt dat deze Lucas Hunthgburth straks echt een klavecimbel in handen krijgt die van Constantijn Huygens is geweest en door Vermeer is geschilderd? Zo’n instrument moet wel een nep zijn of het gaat kapot – kan niet anders. Natter overtrof hier mijn verwachtingen, want het blijkt inderdaad niet het klavecimbel te zijn van het schilderij en bovendien gaat het ding aan gruzelementen. Maar dit pas na de begrafenis wanneer Dido erop gespeeld zal hebben.

Begeerte heeft ons aangeraakt is ontegenzeggelijk veel beter, en leuker geschreven dan veel werk van andere jonge schrijvers van dit moment

Na een aantal dagen bij Dembeck in huis, en na de nodige seks, vertrekt Lucas weer. Zonder klavecimbel, maar met Dido, die hij weer naar de psychiatrische inrichting moet brengen waar ze normaal gesproken zit. Deze Dido mag in het verhaal officieel gek verklaard zijn (en officieus door de rest van haar familie), ze lijkt een van de normalere personages. Ze vertelt dat ze inzinkingen heeft, maar de bewuste manier waarop ze daarover vertelt doet vermoeden dat ze het buiten de inrichting ook wel zou redden. Echt overtuigen doet Natter hier dus niet, maar misschien met opzet. Ook Lucas denkt dat ze beter af is buiten de inrichting en doet niet al te veel pogingen om haar terug te halen wanneer zingend wegloopt de zee in. Zo blijft hij met net zo weinig achter als hij gekomen was: zonder bijzondere klavecimbel en ook zonder de grote liefde.

Dat Zwitserlezen klinkt misschien wat negatief, maar we hoeven nou ook weer niet te overdrijven. Zoals Pruis al aangaf: deze schrijvers schrijven geen slechte boeken – helemaal niet – alleen grootse werken brengen ze nu ook weer niet voort. Soms met een misser, maar Begeerte heeft ons aangeraakt is ontegenzeggelijk veel beter, en leuker geschreven dan veel werk van andere jonge schrijvers van dit moment. Dat is ook niet niks.

Maar als je vraagt welke indruk dit verhaal nu achterlaat… Op de personages niet veel: het leven van Lucas is na de beschreven korte week niet heel veel anders dan daarvoor. Hij krijgt geen klavecimbel, maar dat had hij eerst ook al niet, net als een geliefde. De familieleden Dembeck hebben hun vader verloren, maar verder? Vooruit, Dido is vrij, dat houdt zíj eraan over. En de indruk op mij? Ik was een paar uur verder en zat nog steeds in de zon.

Bert Natter - Begeerte heeft ons aangeraakt | paperback, 271p. | 7de dr. De Bezige Bij / Thomas Rap

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Blijf op de hoogte