biografie Archives

Het instrument van de verandering

Over Veranderen: methode van Édouard Louis

Edouard-Louis-methode-veranderen ‘Is dat waar Nadya jaren later op zou doelen toen ze zei dat ik had geprofiteerd van alles wat ze aan me had doorgegeven.’ Deze zin staat op pagina 186 en treft me om een andere reden dan ik van tevoren zou hebben kunnen bedenken. Het boek is overigens Veranderen: methode van Édouard Louis. Het verwijt is afkomstig van de moeder van Elena, Louis’ vriendin van de middelbare school. Louis heeft zijn studie in Amiens afgerond en vertrekt naar Parijs om zijn studie te vervolgen aan de prestigieuze Ecole Nationale Superieure. Elena weet op dit moment al dat zij en Louis elkaar niet meer zullen zien. Op dit moment in Veranderen: methode hebben we de ellendige jeugd van Louis gelezen en ook welke rol Elena en haar familie speelden in de vlucht uit zijn eigen milieu. Lees verder “Het instrument van de verandering”

‘Schrijft u over mij maar niks’

Over Nescio. Leven en werk van J.H.F. Grönloh van Lieneke Frerichs

Biografie Nescio Lieneke Frerichs ‘Saai’ bestaat niet, zei criticus Arjen Fortuin eens. Daar zit veel in. Wat voor de een saai is, is voor een ander juist razend interessant. En toch is ‘saai’ het woord dat bij me opkomt bij het lezen van de biografie Nescio. Leven en werk van J.H.F. Grönloh, geschreven door Lieneke Frerichs. En ik kan toch niet zeggen dat het onderwerp me niet interesseert. Ik vrees dat ik tegen deze biografie hetzelfde bezwaar heb als tegen sommige andere, zoals die van Willem Frederik Hermans. Lees verder “‘Schrijft u over mij maar niks’”

Mooie biografie van Johan Polak

Over J.B.W.P. Het leven van Johan Polak van Koen Hilberdink

koen hilberdink - J.B.W.P. het leven van johan polak ‘Ik ben joods, ik ben homoseksueel, zo lelijk als een paard, en ik ben miljonair.’ Onder deze meervoudige vloek ging Johan Polak (1928 – 1992) een leven lang gebukt. Kernachtiger kun je volgens mij het leven van Polak ook niet samenvatten. In de onlangs verschenen biografie J.B.W.P. Het leven van Johan Polak beschrijft Koen Hilberdink diens gecompliceerde leven, waarin dit zelfbeeld telkens terugkeert. Ook laat deze uitspraak van Polak zijn humor zien – maar het is een vorm van humor waar een enorme tragiek achter schuilgaat. Lees verder “Mooie biografie van Johan Polak”

Or die trying

the-end-of-the-tour poster Onlangs draaide The end of the tour in de bioscopen, de biopic over David Foster Wallace. In de film reist Rolling Stonejournalist David Lipsky de laatste dagen van de promotietour voor Infinite Jest met de schrijver mee om een verhaal te maken over dé literaire sensatie van dat moment. Het artikel in Rolling Stone is er nooit gekomen, maar na de dood van Wallace publiceerde Lipsky wel de transcripties van dit dagenlange interview in Although of course you end up becoming yourself: A road trip with David Foster Wallace – waarop deze film gebaseerd is.

De film legt het accent op de interactie tussen de twee mannen: op sommige momenten lijkt er iets van een vriendschap te ontstaan, het volgende moment blijkt dat een illusie. Eisenberg is sterk in zijn rol als interviewer David Lipsky, die moet schipperen tussen zijn bewondering voor de schrijver en zijn opdracht om een spannend artikel te schrijven. Hij checkt meer dan eens of het lampje van zijn taperecorder wel brandt – hoe casual de twee ook zitten te praten. ‘Eisenberg nails an entire profession,’ schreef Rebecca Mead in The New Yorker. Lees verder “Or die trying”

Het venijn van het gelijk

Een mislukte carrière aan de universiteit, eenzaamheid, Parijs en later Brussel en meesterwerken waar hij lange tijd niet meer bij in de buurt zou komen. In het tweede deel van de Hermansbiografie De zanger van de wrok beschrijft Willem Otterspeer Hermans’ leven van 1953 tot zijn dood in 1995. Na het lezen van het eerste deel De mislukkingskunstenaar hoopte ik dat Otterspeer zich zou inhouden met het aantal zinloze details, en in plaats daarvan meer aandacht zou besteden aan belangrijke zaken in het leven van Willem Frederik Hermans. Deels vond ik De zanger van de wrok inderdaad beter, maar er blijft toch ook veel aan te merken op dit boek. Lees verder “Het venijn van het gelijk”

Het volledige leven

Wat is een biografie? Is het wetenschap? Mensen promoveren erop. Is het een literair genre? Volgens mij toch ook wel. Wat moet een biografie doen? Waarom lees ik ze – soms? Eigenlijk heel eenvoudig: om meer te weten te komen over iemand. Maar hier begint het: wat wil ik van die iemand weten? Als ik mij even beperk tot de biografieën van schrijvers: wil ik meer weten van hun werk (dat ik bewonder) of meer van het leven? In ieder geval hun werk. En van hun leven ook wel iets; volgens mij hangen werk en leven samen. Maar hoeveel wil ik dan weten?

Ik ben denk ik in het leven van een schrijver geïnteresseerd voor zover het met zijn werk te maken heeft. Nu wil ik ook niet heel kinderachtig zijn; dat leven mag mooi beschreven zijn met leuke anekdotes. Maar de biograaf moet de verleiding weerstaan om alles maar op te schrijven. Lees verder “Het volledige leven”

Maar we missen Gerard wel

In 2010 verscheen Huize Het Gras, de catalogus van een fototentoonstelling over de Friese tijd van leven-met-reve

Gerard van het Reve, zoals Teigetje en Woelrat hem zijn blijven noemen. Het was een mooi boekje, al was commentaar bij de foto’s wat fragmentarisch en kort. In Ons leven met Reve vertellen zij het hele verhaal over hun tijd met Reve. ‘Eigenlijk gaat het meer over ons en is Gerard nu eens niet de hoofdpersoon, maar een bijpersoon,’ vertelt Teigetje in een interview. Dat is natuurlijk maar ten dele waar: voor het grootste deel gaat het wel over Reve, maar in dit boek lezen we ook uitgebreid hoe zijn voormalige geliefden deze periode beleefd hebben.

In korte hoofdstukken vertellen Teigetje en Woelrat hun herinneringen aan de periode met Reve. Eerst alleen Teigetje, vanaf 1969 komt Woelrat erbij en gaan zij als trio verder. Helaas worden nergens brieven van Reve geciteerd (vermoedelijk geen toestemming), maar fragmenten van brieven van Teigetje en Woelrat zijn wel opgenomen. En dat maakt veel goed. Lees verder “Maar we missen Gerard wel”

Nog meer Reve

Ik heb het al enige tijd, maar nog nooit echt in gekeken. Wel de foto’s bekeken natuurlijk. Het lezen Teigetje&Woelrat - Huize Het Gras van het derde deel van Reve’s biografie deed me het het nu wel lezen. Niet alleen omdat het in tegenstelling tot de boeken van Maas lekker dun was, maar ook omdat ik toch wel benieuwd was naar de dagelijkse gang van zaken in huize Van het Reve – toen heette hij nog gewoon Van het.

Huize Het Gras is verschenen als catalogus bij de gelijknamige fototentoonstelling uit 2010. Het boek toont een flink aantal foto’s van Reve – al hebben Teigetje en Woelrat er nog veel, veel meer gemaakt. Naast de foto’s staat een bijschrift; soms verklarend wat we zien, soms meer een algemene herinnering. En wat zien we? Lees verder “Nog meer Reve”

Reve’s biografie eindelijk compleet

Hét boek van 2012 is toch wel De late jaren 1975 – 2006, deel 3 van de Reve-biografie. Niet zozeer omdat het het beste boek van afgelopen jaar was –er zijn meerdere boeken die daarvoor in aanmerking komen- , maar wel omdat er zo naar uitgekeken werd. De publicatie heeft enige jaren vertraging opgelopen door conflicten met Reve’s erfgenaam Joop Schafthuizen. In hoger beroep bepaalde de rechter dat het boek toch mocht verschijnen (zij het in gecensureerde vorm) en eind oktober lag het ineens in de winkel. Eindelijk is de biografie compleet, meer dan 2000 pagina’s lang.

Biograaf Nop Maas had zich tot doel gesteld om het leven van Reve zo nauwgezet mogelijk in kaart te brengen. Hij schotelt zijn lezers een indrukwekkende hoeveelheid feiten en feitjes voor over het doen en laten van Reve. Deze aanpak heeft veel prachtigs opgeleverd, maar is niet geheel vrij van kritiek gebleven. Misschien was het namelijk wel een beetje te veel van het goede en had Maas iets kritischer moeten zijn in zijn selectie. Zo kun je je afvragen of het noemen van die ene auto-inbraak nu echt een beter inzicht geeft in het leven en werk van de schrijver. Lees verder “Reve’s biografie eindelijk compleet”

Categorie: biografie